1994 yılında İspanya'nın Barselona şehrinde kurulan müzik, yaratıcılık ve teknoloji festivali Sónar’ın İstanbul ayağı bu yıl 28 Nisan Cuma ve 30 Nisan Pazar günleri arasında gerçekleşti. Araştırmacılar, yenilikçiler ve iş liderleriyle tüm sektör ve endüstrilerden iş birliği yaparak yaratıcı zihinlerin günümüzü nasıl dönüştürdüğünü ve geleceğe yönelik nasıl vizyonlar geliştirdiğini inceleyen global bir kongre olan Sónar+D Istanbul&nbsp;da festivalin bir parçasıydı.Çeşitli disiplinlerden çeşitli kreatiflerin katılım gösterdiği kongrede Web 3.0'e doğru: Kreatiflerin içerik&nbsp;üretimi, dijitalde değişim dönemi ve müzisyenlerin üretimine etkisi&nbsp;başlıklı panel, Aposto’da yayımlanan popüler kültür dergisi <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/fanon" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fanon</a>’da 2022 yılı boyunca yapılan röportajların çıktılarını vaka çalışması olarak aldı.Editör ve yazar Alara Demirel’in moderatörlüğünde sürdürülen panel, dijital mecralarda yayımlanan işleri hem Web 1.0 ve Web 2.0 dönemi estetikleri ışığında hem de içinde olduğumuz sosyal değişim süreci bağlamında inceledi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Web 3.0 teknolojisi bizler için yeni ve heyecan verici fırsatlar sunuyor. Blockchain teknolojisi ve kripto para birimleri sayesinde müzisyenler, müziklerini daha bağımsız bir şekilde yayınlayıp haklarını daha iyi koruyabiliyorlar. Biz de bu fırsatları kullanmak için stratejiler belirleyip hareket ediyoruz.&nbsp;Ancak yeni bir teknoloji olduğu için bilgi konusunda yetersizlik var. Bu yüzden her müzisyenin Web 3.0 teknolojisi hakkında bilgi sahibi olması ve nasıl kullanabileceğini anlaması gerekiyor. Web 3.0 hepimiz için güzel bir değişimin başlangıcı.”</blockquote>Oturumda multidisipliner kreatif stüdyo afterwork’ün kreatif direktörü Sude Belkıs, ve müzisyen Mine&nbsp;Özgüle, Berk&nbsp;Çavdar, Soft Analog grubu üyeleri İdil Tavşanlı ve Ömer&nbsp;Çelik konuk edildi.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sosyal değişim döneminde tahakkümsüz üretimler</h3>Bir saat süren panel, oturum boyu kreatiflerin hem dijitale iş üretirken hem de işlerini yansıtırken tercih ettiği yöntemleri kesişimsel temsil, ve toplumsal cinsiyet bağlamında güç dengeleri ve değişen estetik algısı üzerinden inceledi. Kreatiflerin üretim süreçleri ve üretimlerin medyaya yansıtılış biçimini konu alırken Covid-19 pandemisi öncesi ve sonrasında dijitalleşme ve fiziksel mekân odağını müzisyenler ve konserler özelinde alırken Sofar Ankara organizasyon ekibinden Merve&nbsp;Şanlı’yla vaka değerlendirildi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 225, 68); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Fiziksel bir mekânda buluşuyoruz ama amacımız müzisyen ve seyirci arasındaki hiyerarşi ağlarını kaldırmak.”</blockquote>Markaların tahakkümünden uzak ve “prodüksiyonsuzluk” odağındaki sosyal medya mecralarında varolmak; bir kreatif olarak “maskesiz” şekilde kendini yansıtmak ve içerik üretmek; kendi iş ve güven ağlarını kurmak üzerine yapılan panel, “gelecek” algısının öznelere temsil sağlandıkça şekilleneceğine bağlandı.

Aposto P.S.

Sónar+D Istanbul'da gerçekleşen "Web 3.0'e doğru: Kreatiflerin içerik üretimi, dijitalde değişim dönemi ve müzisyenlerin üretimine etkisi" panelinden notlar

Fanon: Web 3.0'e doğru

İnternetin on yıllar önce Web 1.0 olarak başlayan yolculuğu artık Web 3.0 dediğimiz yeni bir döneme doğru yol alıyor. İnternetin geleceği olarak nitelendirilen Web 3.0, bilgi akışının birtakım merkezi güçler tarafından yönetilip kontrol edildiği mevcut internet sistemi olan Web 2.0’ın aksine, “merkeziyetsiz” ve “peer-to-peer” (eşten eşe) bir şekilde daha kişiselleşmiş ve blok zinciri destekli bir altyapı vadediyor. Yani aslında Web 3.0, şu an internetin bize sunduklarının yanına bir de daha gelişmiş gizlilik, ileri düzey veri güvenliği ve blok zinciri teknolojisini ekleyeceğinin sözünü veriyor.Ancak kripto ve NFT dünyasına duyulan derin güvensizlik, Web 3.0’ın henüz çok taze keşfedilen bir alan olması ve Web 3.0 şirketlerinin sık sık siber saldırılara maruz kalması, bu yeni internet anlayışına olan inancı ve güveni baltalıyor.Peki, daha fazla mahremiyet ve verilerimizin daha güvenli saklanması için blok zinciri tabanlı bir mimari ile özünde insanlara daha güvenilir bir sanal ortam sağlaması gereken Web 3.0 şirketlerinin bu kadar sık saldırıya uğramasının ve yeni internet konseptine duyulan güvensizliğin ardında ne yatıyor?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sorumlu kim?</h2>Web 3.0 şirketlerine yapılan vurgunlar son zamanlarda çok fazla gündeme gelir oldu. Bu tarz bir vurgun geçtiğimiz aylarda bir tür oyna-kazan oyunu olan <a fr-original-style="" href="https://decrypt.co/96322/hacker-622-million-axie-infinity-ronin-ethereum" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Axie Infinity’de</a> gerçekleşmiş; Axie ile Ethereum blok zinciri arasındaki Ronin köprüsüne sızılmasıyla meydana gelen siber saldırıda değeri 620 milyon doları aşan&nbsp;kripto varlıklar çalınmıştı. Axie geliştiricilerinin Ronin köprüsünü yalnızca dokuz doğrulayıcı ile kurduğunu kaydeden analistlere göre bu, siber saldırganın vurgunu gerçekleştirebilmesi için beş hesaba müdahalesinin yeterli olması anlamına geliyor. Yüz binlerce Ether'in çalındığının fark edilmesinin tam olarak altı gün sürdüğü gerçeği ise sistemdeki ihmalin ne kadar ciddi olduğunu gösteriyor.Güvenlik açıkları sebebiyle benzer saldırılar daha önce Solana blok zinciri köprüsü <a fr-original-style="" href="https://decrypt.co/91899/hacker-steals-320-million-solana-ethereum-bridge-wormhole" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Wormhole</a>, Solana stablecoin protokolü <a fr-original-style="" href="https://decrypt.co/95772/solana-stablecoin-project-cashio-plummets-zero-multi-million-dollar-hack" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cashio</a> ve <a fr-original-style="" href="https://decrypt.co/78163/polynetwork-suffers-record-breaking-600-3m-hack" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Poly Network’te</a> de yaşanmıştı. Bu vurgunlar eğer bir Web 2.0 şirketi ya da bir bankanın ihmal ve hataları sonucunda gerçekleşmiş olsaydı bunun çok büyük cezai yaptırımları olurdu; ancak konu Web 3.0 gibi merkeziyetsizliğin söz konusu olduğu bir alanda faaliyet gösteren şirketler olduğunda ihmallerden sorumlu olanlar herhangi bir sorumluluk üstlenmeden kolayca işin içinden sıyrılabiliyor.Yani aslında Web 3.0 şirketleri, internetin en korkunç güvenlik sorunlarını bulundurma potansiyeline sahip olmalarına rağmen bu sorunların meydana gelmesi halinde hiçbir sorumluluk almıyor. Bankalarda bir soygun yaşandığında müşterilerin kayıplarının telafisi için sigorta hizmetleri sunulurken, büyük teknoloji şirketleri de (her ne kadar bazen veri ihlalini şahsi çıkarları için kendileri gerçekleştirseler de) kullanıcıların veri güvenliği için alanında uzman güvenlik ekipleriyle birlikte çalışıyor. Buna karşılık güvenlik sorunları Web 3.0 girişimlerinin odağında yer alıyor gibi gözükmüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir numaralı öncelik: Güvenlik</h2>Kripto borsalarının saldırıya uğramaması için yeterince güvenli ve güvenilir olmasını sağlamak adına çalışan şirketlere yatırım yapan <a fr-original-style="" href="https://techcrunch.com/2022/05/29/web3-hacks-crypto-vc-grace-isford-chain-reaction-podcast/amp/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Grace Isford’a</a> göreyse Web 3.0, özellikle de Web 2.0 ile karşılaştırıldığında, kurumsal düzeyde güvenlik çözümlerinden son derece yoksun olmasıyla dikkat çekiyor. Mevcut durumda sektördeki en büyük "Node" sağlayıcılarının Alchemy ve Infura olması ise kripto paraların büyük bir kısmının verilerinin yönetilmesinin sadece bu iki altyapı sağlayıcısına bağlı olduğunu gösteriyor.Web 3.0’da her hafta yeni bir güvenlik saldırısının bildirildiğini kaydeden Isford, bu soruna bir çözüm üretmek adına bir sürü girişimin çalışmakta olduğunu; ancak söz konusu veri altyapısı izleme ve depolama olduğunda elimizdeki teknolojinin henüz son derece yeni ve yetersiz olduğunun altını çiziyor.Öte yandan Isford, bir diğer sorunun da dolandırıcılık ve aşağı yönlü risklerin yönetilmesi olduğunu belirtiyor. Bu konuya dair Isford, “Bence şu anda en çok sayıda insanı kripto dünyasının dışında tutan sorun bu, çünkü kriptoya çok derinden girerlerse tüm paralarını kaybetmekten korkuyorlar” ifadelerini kullanıyor.Bununla birlikte Isford, Web 3.0’a yapılan büyük yatırımlar sayesinde şirketlerin daha güvenilir çözümler geliştirebileceği konusunda son derece iyimser bir yaklaşım sergiliyor. Daha sağlam dolandırıcılık ve risk yönetim sistemlerinin kripto alanına daha fazla kurumsal para akışı gelmesi demek olduğunu kaydeden Isford’da göre Fidelity, Goldman Sachs ve JP Morgan gibi devlerin kriptoya adım atmaya devam etmesiyle pazar giderek büyüyecek ve olgunlaşacak. Kısaca, bir sistemin güvenilir olduğunun bilinmesi ile para akışı arasında tamamıyla doğru bir orantı bulunuyor. Bu yüzden Web 3.0 için şu an güvenlik, öncelik verilmesi gereken en önemli konuların başında geliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Güvensizliğin temeli</h2>Kimileri Web 3.0 konseptini, teknoloji devlerinin interneti ileri düzeyde merkezileştirmesine karşı bir çözüm olarak görüyor ve Web 2.0’a göre Web 3.0’da ölçeklenebilirliğin ve gizliliğin daha da iyileştirilebileceğini savunuyor. Ancak bazıları da merkeziyetsiz internet ortamını düzenlemenin zorluğu sebebiyle Web 3.0 ile siber suçların, çocuk pornografisi içeren görüntülerin ve çevrimiçi ortamlarda meydana gelen taciz ile nefret söylemlerinin önlenmesinin çok daha zor bir hâl alabileceğini <a fr-original-style="" href="https://theconversation.com/web-3-0-the-decentralised-web-promises-to-make-the-internet-free-again-113139" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtiyor</a>.&nbsp;Tüm bunlara ek olarak Web 3.0’ı ve özellikle de NFT’leri, blok zinciri tabanlı eğilimlerin fazlaca abartılmış bir kolu olarak görenler de var. En nihayetinde Web 3.0 konseptinin insanların güvenini kazanması ve kabul görmesi için önünde henüz oldukça uzun bir yol bulunuyor.

Quando

Web 3.0'a duyulan güvensizliğin temelinde ne yatıyor?

İnternet hayatımıza ilk girdiğinde, yalnızca bilgi içeren ve kullanıcılarıyla etkileşime girmeyen bir bilgi deposundan ibaretti. Bu teknolojinin ilk seviyesine bugün Web 1.0 diyoruz.<img src="https://images.aposto.com/2022/0/6/1641666924139.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.33" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Öylesine bir görselDaha sonra Web 2.0 ortaya çıktı ve neredeyse her şey değişti. İnteraktif olmayan, kullanıcıya seçim şansı sunmayan yorucu ve sıkıcı arayüzlerin neredeyse hepsi yok oldu. İnternet yeni seviyesiyle birlikte yalnızca okumaktan çıkarak etkileşimi de içine aldı. İnsanlar bloglar aracılığıyla kendi fikirlerini internete yükleyebiliyor ve diğer milyonlarca kullanıcı ile paylaşabiliyordu. Bu paylaşım furyası sosyal medya çağını getirdii. YouTube, Instagram ve Facebook gibi binlerce sosyal medya platformunun oluşmasını sağlayan Web 2.0, benzer düşünceye sahip toplulukların gelişmesi için mükemmel bir yardımcı araç oldu.&nbsp;Araştırmacılar, internetin bu dönemine okuma-yazma-yayınlama dönemi adını veriyor.&nbsp;Bugün, merkeziyetsizlik-hız-katılımcılık ve platformlar arası etkileşim gibi fırsatlar sunan Web 3.0 ise 2.0 döneminde büyük şirketlere bıraktığımız tüm verilerimizi tekrar alma, daha özgür ve topluluk tarafından yönetilen bir dijital dünyada zaman geçirmeyi vaat ediyor. Tabii, tüm bu teknolojik değişimler beraberinde Dapp, DAO, Metaverse ve NFT gibi kavramları da getiriyor.&nbsp;Detaylar takım arkadaşımız Can Duru’nun hazırladığı İ<a fr-original-style="" href="https://www.gelecekburada.net/internetin-gelecegi-web-3-0/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">nternetin Geleceği: Web 3.0</a> başlıklı içeriğimizde.&nbsp;

Web 1.0 ile ilgili hikayeler